تولید پروتئین ابریشم به روش زیستی برای ترمیم پوست و استخوان
سایت امن: محققان ایرانی توفیق یافتند دو پروتئین باارزش موجود در ابریشم، یعنی فیبروئین و سرسین را با خلوص بالا بومی سازی کنند؛ محصولی که قبل تر از شرکت هایی خارجی با قیمت 300 یورو خریداری می شد.
علی آقابابایی مدیر عامل یک شرکت دانش بنیان فعال در تولید محصولات مهندسی بافت پزشکی بازساختی و دارویی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: مواد اولیه ای را ساخته ایم که علاوه بر استفاده در مهندسی بافت، در عرصه مواد اولیه دارویی همین طور در صنایع آرایشی و بهداشتی نیز کاربرد دارند. این مواد شامل پروتئین فیبروئین ابریشم، پروتئین سریکین ابریشم، هیدروکسی آپاتیت، اکسید کلسیم و هیدروکسید کلسیم هستند؛ مجموعه ای که به عنوان مواد اولیه تخصصی در عرصه مهندسی بافت شناخته می شوند.
وی اضافه کرد: علاوه بر این موارد، پروتئین فیبروئین ابریشم (که به آن سیلک فیبروئین نیز گفته می شود) و همین طور پروتئین سریسین ابریشم در جوان سازی پوست و ترمیم زخم ها، خصوصاً جراحات ناشی از سوختگی، نقش مؤثری دارند و در داروهای پوستی قابل استفاده هستند.
آقابابایی در مورد عملکرد دقیق این محصولات اظهار داشت: ما تلفیقی از این مواد را که قبل تر به آنها اشاره کردم، برای احیای استخوان مفصل خرگوش آزمایش کردیم. نتایج نشان داد که این ترکیب سرعت بسیار بالایی در ترمیم ناحیه لطمه دیده دارد. به این صورت که در مجموعه ای از آزمایش ها با استفاده از روش های استاندارد بر روی زانوی خرگوش سوراخی ایجاد کردیم و سپس این مواد را بصورت داربست درون حفره ایجادشده قرار دادیم. بعد از آن، نتایج را با نمونه شاهد مقایسه کردیم. مشاهدات ما نشان داد که بافت به سرعت به سوی تشکیل غضروف پیش رفت و بعد از آن، پروسه تبدیل غضروف به استخوان نیز با سرعت قابل توجهی شروع شد.
رویکرد سنتز سبز وجه تمایز این شرکت از سایر تولید کنندگان
مدیرعامل این شرکت دانش بنیان اظهار داشت: ما نخستین تولید کننده فیبروئین و پروتئین سریسین ابریشم در ایران با نشان سیب سلامت وزارت بهداشت هستیم. اکسید کلسیم، هیدروکسید کلسیم و هیدروکسی آپاتیت قبل از ما نیز توسط شرکت های دیگر تولید شده اند و ما در این حوزه نخستین تولیدکننده نیستیم. اما نکته ای که وجه تمایز ما را شکل می دهد این است که بیشتر تولیدکنندگان قبلی نه همه، محصولات خودرا فقط بر پایه مواد معدنی ساخته اند. ما نیز محصولاتی با پایه معدنی داریم، اما علاوه بر آن، موفق به تولید هیدروکسی آپاتیت بر پایه زیستی نیز شده ایم. این مساله را می توان به عنوان یک مزیت مهم و وجه تمایز اصلی درنظر گرفت.
وی درباب این خاصیت منحصر به فرد محصول دانش بنیان به مهر اظهار داشت: برای سه محصول معدنی یعنی اکسید کلسیم، هیدروکسید کلسیم و هیدروکسی آپاتیت ما از دو روش سنتز استفاده می کنیم: یکی سنتز شیمیایی و دیگری سنتز زیستی. نمونه هایی که با روش زیستی تولید شده اند، به علت داشتن پایه زیستی، از سازگاری سلولی بالاتری برخوردار می باشند و در مقایسه با نمونه های شیمیایی، عملکرد بهتری در تعامل با سلول ها دارند. ما هم اکنون هم محصولات با پایه شیمیایی تولید می نماییم و هم محصولات بیولوژیک (با پایه زیستی). نکته ای که باید به آن اشاره نمود این است که در محصولات با پایه شیمیایی، اگر قرار باشد در کاربردهای حساس مانند استفاده های پوستی یا درون تنی مورد استفاده قرار گیرند، ممکنست به علت باقی ماندن برخی ترکیبات شیمیایی خنثی نشده، خطراتی برای بدن به همراه داشته باشند. در مقابل، ما در راه توسعه محصولات، روش سنتز سبز را نیز به کار گرفته ایم. تاکید می کنم که علاوه بر تولید محصولات مشابه موجود در بازار، توانسته ایم نسخه ای از این محصولات را با استفاده از روش های زیستی و رویکرد سنتز سبز توسعه دهیم، که این خود یک گام مهم در بهبود ایمنی و کارآیی محصولات بحساب می آید.
آقابابایی اشاره کرد: سیلک فیبروئین (Silk Fibroin) و سیلک سرسین (Silk Sericin) در حقیقت دو پروتئین اصلی موجود در الیاف پیله ابریشم هستند. واژه «سیلک» به مفهوم ابریشم است و این دو پروتئین از ترکیبات اصلی و باارزش موجود در آن به شمار می روند. استخراج، جداسازی و خالص سازی این پروتئین ها با خلوص نزدیک به صد درصد، فرآیندی بسیار دشوار و پیچیده است. از آنجائیکه ابریشم ماده ای گرانقیمت به حساب می آید، پروتئین های فیبروئین و سرسین نیز از قیمت بالایی برخوردار می باشند و نقش بسیار مؤثری در ارتقا کیفیت محصولات آرایشی و بهداشتی دارند. بطور مثال، سیلک فیبروئین و سیلک سرسین توسط شرکت های خارجی با قیمتی بالاتر از ۳۰۰ یورو به ازای هر گرم عرضه می شوند؛ رقمی که باتوجه به قیمت ارز، واردات آن به کشور هزینه ای بالاتر از ۳۰ میلیون تومان برای هر گرم در بر خواهد داشت.
وی بیان کرد: همین مساله سبب شده بود که استفاده از این مواد در ایران بسیار محدود باشد؛ خصوصاً در عرصه پژوهش، پژوهشگران فعال در حوزه مهندسی بافت یا شاخه های مشابه، به علت قیمت بالا و دشواری در تامین با موانع جدی روبه رو بودند. خوشبختانه، ما در داخل کشور توانسته ایم با تأکید بر دانش بومی و بعد از دو سال مطالعه و توسعه مستمر، فناوری استخراج این دو پروتئین را بومی سازی نماییم. آزمایش های انجام شده نشان دادند که محصول تولیدی ما نه فقط تمام معیارهای کیفی لازم را داراست، بلکه حتی در مقایسه با نمونه خارجی عملکرد بهتری نیز دارد.
هزینه تمام شده کمتر از ۵۰ درصدی نمونه خارجی
مدیرعامل این شرکت دانش بنیان توضیح داد: در پروسه تولید ما، ساختار اسیدهای آمینه تشکیل دهنده پروتئین ها بصورت دست نخورده حفظ شده اند و بسیاری از این اسیدهای آمینه در محصول غائی وجود دارد؛ این مساله از نظر کیفی اهمیت بالایی دارد. ما هم اکنون تامین کننده این مواد برای محققان و تولیدکنندگان هستیم. محصولات ما با قیمت بسیار مناسب به دانشگاه هایی مانند دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، دانشگاه اصفهان، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه میبد یزد و پژوهشکده های مختلف عرضه شده اند؛ اگر این مراکز قصد داشتند مستقیماً این محصولات را وارد کنند، هر گرم به عددی حدود ۳۰ میلیون تومان تمام می شد. اما ما هم اکنون این مواد را بین ۱۰ تا ۱۴ میلیون تومان به ازای هر گرم عرضه می نماییم که این قیمت نیز برمبنای حجم خرید قابل کاهش است. یعنی هرچه حجم خرید افزایش یابد، قیمت تمام شده برای خریدار کمتر خواهد بود.
کاربردهای گسترده تر
علی آقابابایی درباب کاربردهای این محصول نیز اظهار داشت: فیبروئین ابریشم خواص مختلفی دارد. همچون می توان به کاربرد آن در تولید واکس و پوشش های محافظ برای میوه، سبزیجات و حتی گوشت اشاره نمود. برخی شرکتها از این پروتئین برای افزایش ماندگاری مواد غذایی استفاده می نمایند. همین طور در یک شرکت هندی، بر پایه فیبروئین ابریشم، بصورت تخصصی چسب زخم و نخ بخیه قابل جذب تولید می شود. این نخ ها از منابع مختلف پروتئینی تولید شده اند و در بدن جذب می شوند. بنابراین، فیبروئین علاوه بر کاربرد در عرصه مهندسی بافت، در حوزه های پزشکی و بسته بندی مواد غذایی نیز قابل استفاده می باشد.
اگر پسندیدید لاک کنید:
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان سایت امن در مورد این مطلب