مسیر طولانی كه برای اجرای ۴۸ طرح كلان ملی طی شد، عدم اختصاص اعتبار از سال ۹۴
به گزارش سایت امن بعد از كش و قوس های فراوان برای اجرای ۴۸ طرح كلان ملی در نهایت اعلام گردید طرح هایی كه دارای دستگاه سفارش دهنده هستند، می توانند به روند پیشرفت خود ادامه دهند و بعد از آنكه سال ۹۴ تابحال هیچ پولی برای این اجرای طرح ها پرداخت نشد، در آخرین جلسه شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری با بازبینی شیوه نامه تصویب طرح های كلان ملی 20 طرح تعیین تكلیف شده است كه از این تعداد تنها سرنوشت 12 طرح روشن است.
به گزارش سایت امن به نقل از ایسنا، بر مبنای سند چشم انداز ۲۰ ساله، جمهوری اسلامی ایران باید تا افق ۱۴۰۴ به كشوری توسعه یافته تبدیل گردد كه در جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری منطقه قرار گیرد و در این راه بر مبنای برنامه پنجم توسعه كشور، دولت مكلف است به گونه ای برنامه ریزی كند كه در افق برنامه، ضمن افزایش اعتبارات پژوهشی، جایگاه دومی كشور در منطقه در شاخص های علمی و فناوری را تثبیت كند.
با اقداماتی كه در این زمینه اجرا شد، در سال ۲۰۱۲ نام ایران در بین ۲۰ كشور اول دنیا قرار گرفت و پایگاه علمی "سایماگو" پیش بینی كرده است كه ایران تا سال ۲۰۱۸ به رتبه چهارم جهانی دست خواهد یافت.
گام اول این اقدامات از برنامه ملی تحقیقات كشور در آذرماه سال ۱۳۷۵ با فراخوان شورای پژوهش های علمی كشور برداشته شد و با تصویب تبصره ۶۳ قانون بودجه سال ۱۳۷۶ توسط مجلس شورای اسلامی شكل قانونی به خود گرفت.
در سال ۱۳۸۱ هم سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران به سفارش معاونت فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و با پشتیبانی سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور، طرح « تعیین اولویت های فناوری كشور» را به مرحله اجرا درآورد و گام بعدی با ایجاد دبیرخانه شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) برداشته شد.
در جهت جمع آوری طرح های كلان ملی، شورای عالی عتف طی فراخوانی در سال ۱۳۸۷ از تمامی دستگاه ها، سازمان ها، دانشگاه ها و پژوهشگاه ها خواهان عرضه طرح های اولویت دار شد. این طرح ها بعد از جمع آوری به دفتر ریاست جمهوری ارسال شد كه متأسفانه جمع آوری طرح های كلان ملی در همین مرحله متوقف گردید.
با عنایت به نقش شورای عالی عتف در برنامه ریزی برای توسعه علم و فناوری، دبیرخانه این شورا از آغاز سال ۱۳۸۹ تصویب طرح های كلان ملی را مهمترین وظیفه خود دانست و در این راستا ابتدا معیارهای ارزیابی و انتخاب طرح های كلان ملی پژوهش و فناوری را تدوین كرد و در ادامه هر یك از كمیسیون های تخصصی شورای عالی با عنایت به معیارهای مصوب، طرح های كلان ملی پژوهش و فناوری را در حوزه تخصصی و با همفكری صاحبنظران دانشگاهی و خبرگان دستگاه های ذیربط انتخاب كردند.
این دبیرخانه در دی ماه سال ۱۳۹۰ تعداد ۳۷ طرح كلان ملی پژوهش و فناوری را با همكاری دستگاه های اجرایی تدوین كرد و در كمیسیون دائمی به تصویب رسانید و تا آخر سال ۱۳۹۲ تعداد طرح های كلان ملی به عدد ۴۸ طرح رسید.
با وجود آنكه در زمان تصویب، اعتبار مورد نیاز جهت اجرای این طرح ها حدود ۲ هزار و ۵۷۰ میلیارد تومان پیش بینی شده بود، ولی در هیچ یك از اسناد، منبع مالی و نحوه تأمین اعتبارات مورد نیاز در نظر گرفته نشد. بر این اساس یكی از اقدامات جدی دبیرخانه شورای عالی عتف در دولت یازدهم بررسی دوباره طرح ها با حضور نمایندگان دستگاه های سفارش دهنده و بهره بردار، سازمان برنامه و بودجه و دبیرخانه شورای عتف و سازماندهی اطلاعات و مستندات این طرح ها بوده است.
این بررسی ها نشان داد بعضی از این طرح ها در زمان تصویب فاقد پروپوزال و ساختار شكست كار و بعضی دیگر از طرح ها فاقد بعضی از اركان اجرایی نظیر كمیته راهبری، ناظر و مدیر طرح بودند. بر این اساس یكی از مهمترین مصوبات شورای عالی عتف ضرورت اعلام حمایت مالی دستگاه های سفارش دهنده از طرح های مورد نیاز است.
بر طبق این مصوبه شورای عالی، تنها طرح های كلانی تأیید شده و مورد حمایت قرار می گیرند كه موفق به جلب حمایت مالی دستگاه های سفارش دهنده شده باشند.
وزارتخانه های "دفاع"، " بهداشت، درمان و آموزش پزشكی"، "نیرو"، "نفت"، " ارتباطات و فناوری اطلاعات"، "راه، مسكن و شهرسازی"، "علوم، تحقیقات و فناوری" و همینطور "جهاد دانشگاهی"، "شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری" و "معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری" همچون نهادهای سفارش دهنده طرح های كلان ملی هستند.
از میان این تعداد دستگاه سفارش دهنده وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تنها وزارتخانه ای است كه سهم خویش را برای اجرای طرح های كلان مرتبط پرداخت كرده، ضمن آنكه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هم تابحال حمایت های خوبی از طرح های اولویت دار داشته است.
از تعداد ۴۸ طرح ملی، ۲۰ طرح دارای دستگاه سفارش دهنده و ۷ طرح متوقف شده است.
مشاركت با بخش خصوصی راهكار برون رفت از چالش
از آنجایی كه دستگاه های سفارش دهنده نسبت به تعهدات خود در زمینه تأمین مالی طرح های مورد نیاز پایبند نبودند، مسؤولان به منظور راهكار علاج بخشی اجرای طرح های كلان ملی به سمت بخش خصوصی حركت كردند. برای این منظور مذاكراتی با بانك "پاسارگاد" برای پشتیبانی از طرح های اولویت دار كلان صورت گرفت و این بانك متعهد شد كه از طرح هایی كه قابلیت تجاری سازی دارند، حمایت كند.
تابحال دو طرح"پروتز عصبی" و "سینكروترون كوچك" برای حمایت به بانك پاسارگاد معرفی شده اند.
اعتباراتی وعده داده شد ولی دریافت پرداخت نشد
تنها طرحی كه برای آن اعتبارات لازم در نظر گرفته شد، طرح كلان "طرح توسعه علم و فناوری رمز كشور" است. این طرح از جانب دانشگاه صنعتی شریف اجرایی می شود و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بعنوان دستگاه سفارش دهنده معرفی شده است.
طرح رصدخانه ملی هم با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری پیشرفت خوبی داشته است.
طبق گزارش های عرضه شده تابحال هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان برای طرح های كلان ملی هزینه و از این میزان ۶۰ میلیارد تومان در دولت احمدی نژاد پرداخت گردید و مابقی در دولت فعلی به این طرح ها اختصاص داده شده است.
۲۰ طرح كلان ملی اولویت دار در لیست طرح های حمایتی قرار گرفته اند كه برای این تعداد طرح ۵۵.۵ میلیارد تومان اختصاص داده شده است.
آخرین وضعیت طرح های كلان
علیرغم توافقات صورت گرفته برای تأمین اعتبارات طرح های ملی از جانب دستگاه سفارش دهنده، اما این دستگاه ها تابحال به صورت عملی هیچ مبلغی برای طرح های كلان پرداخت نكرده اند و بر مبنای روند عملكردها، به نظر می آید آینده طرح های كلان ملی در هاله ای از ابهام قرار دارند.
سازمان برنامه و بودجه هم علیرغم پیش بینی بودجه ای به میزان ۶ میلیارد تومان برای طرح های كلان در سال ۹۷، تابحال مبلغی به دبیرخانه شورای عتف تخصیص نداده است. از سال ۹۴ تابحال هیچ پولی برای این اجرای طرح ها پرداخت نشده است.
با چنین نگاهی به طرح های كلان به نظر می آید در مورد توقف و یا ادامه طرح های كلان ملی اراده جدی در كشور وجود ندارد.
حوزه های تعریف شده میزان اعتبارات به میلیون ریال اعتبارات مورد نیاز فاز در حال اجرای طرح ۹۱۰۱۵۷ اعتبارات سال ۹۷ ۶۵۲۰۴۹ میزان تأمین اعتبار در سال ۹۷ توسط دستگاه سفارش دهنده ۲۶۴۴۸۹ اعتبار پرداخت شده توسط عتف تابحال ۵۵۵۸۴۹ بررسی آماری عملكرد در مورد طرح های كلان
از تعداد ۴۷ طرح كلان، ۳۱ طرح در دستور كار شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری قرار گرفت كه پس از بررسی های انجام شده از این تعداد، ۷ طرح متوقف گردید، یك طرح مشروط به ادامه طرح در چارچوب واگذاری به بخش خصوصی و ۳ طرح مشروط به واگذاری در چارچوب واگذاری به دستگاه تأیید شدند. علاوه بر آن با ادامه توسعه ۲۰ طرح هم موافقت شد كه وضعیت اعتبارات ۲۰ طرح كلان ملی فعال به این صورت است:
ردیف طرح كلان ملی دستگاه سفارش دهنده مجریان طرح ۱ توسعه علم و فناوری رمز وزارت ارتباطات مالك اشتر
شریف
صنعتی اصفهان
امیركبیر
۲ طراحی و ساخت سیكلوترون كوچك وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشكی امیركبیر
تهران
دانشگاه SKKU كره
شهیدبهشتی
۳ مدیریت، سیاست گذاری و ارزیابی خطر آلاینده های مواد غذایی و محیط زیست " بقیةالله تهران
علوم پزشكی تهران
شریف
پژوهشكده صنایع غذایی
علوم پزشكی شهیدبهشتی
۴ طراحی و ساخت پروتز عصبی حركتی زیرجلدی برای بازیابی حركت در افراد گرفتار ضایعه نخاعی " علم وصنعت ایران
۵ طرح جامع تولید واكسن های انسانی " تهران سرم سازی رازی
چمران مازندران ارومیه
۶ مدیریت جامع حوزه های آبخیز وزارت جهاد كشاورزی علوم كشاورزی و منابع طبیعی گرگان
علوم كشاورزی و منابع طبیعی
ساری
گیلان
شیراز
پژوهشكده حفاظت خاك و آبخیزداری
۷ استفاده از آب های نامتعارف در شرب و صنعت " ۸ دانش و فناوری استفاده از آب های شور جهت استفاده در كشاورزی، شرب و صنعت " صنعتی بابل
یزد
علوم كشاورزی و منابع طبیعی ساری
۹ مدیریت ذخایر ژنتیك گیاهی، دامی و آبزیان " تربیت مدرس
۱۰ پیاده سازی فناوری ملی سامانه حمل و نقل ریلی پرسرعت وزارت راه، شهرسازی علم و صنعت ایران
۱۱ بومی سازی و توسعه فناوری های حوزه زیر سطحی وزارت دفاع و پشتبانی نیروهای مسلح ۱۲ اكتساب فناوری طراحی و تست موتور حامل فضایی با پیشرانه سرد " شریف
امیركبیر
صنعتی مالك اشتر
علم و صنعت ایران
تبریز
تهران
۱۳ معماری و راه اندازی مركز ملی دفاع سایبری و سامانه های زیر ساختی فضای سایبری (مدسا) " مالك اشتر امیركبیر
شریف
تهران
علم و صنعت ایران
۱۴ طرح جامع ایجاد و توسعه فناوری مورد نیاز برای تجهیز و به روز رسانی شبكه رادارهای پدافند هوایی كشور " شیراز
صنعتی شیراز
شریف
تربیت مدرس
صنعتی اصفهان
۱۵ طراحی و تولید سامانه های نرم افزاری پایه امنیتی (تاپ) " صنعتی مالك اشتر
امام حسین
امیركبیر
علم و صنعت ایران
شریف
۱۶ توسعه فناوری های كلیدی هواپیماهای ۱۰۰ تا ۱۵۰ نفره " صنعتی اصفهان
امیركبیر
علم و صنعت
شریف
پارك علم و فناوری فارس
۱۷ مقابله با تهدیدات زیستی وزارت علوم تربیت مدرس
مازندران
تربیت مدرس
پژوهشگاه مهندسی ژنتیك
۱۸ ذخیره سازی زیر زمینی نفت و گاز وزارت نفت كاشان
شهیدعباسپور
شریف
تهران
شهیدبهشتی ۱۹ شبكه هوشمند برق ایران و پیاده سازی طرح نمونه وزارت نیرو شهید عباسپور
امیركبیر
فردوسی مشهد
۲۰ رصدخانه ملی ایران معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری پژوهشگاه دانش های بنیادی عناوین طرح هایی كه به علت عدم اعلام پشتیبانی از دستگاه بهره بردار متوقف می شود:
ردیف عنوان طرح دستگاه مجری ۱ مدیریت یكپارچه تولید از میدان گازی پارس جنوبی با تاكید بر انتقال و توسعه فناوری در حوزه های صنایع بالادستی، میان دستی و پایین دستی امیركبیر
تهران
شریف ۲ توسعه فناوری و ساخت توربین های مگاواتی ملی توربین بادی فردوسی مشهد
شریف ۳ طراحی و ساخت توربین گازی ۲۰۰ كیلوواتی با سیستم تولید همزمان برق و حرارتی برای تولید پراكنده و ذخیره سازی آن شریف ۴ كسب دانش فنی، بومی سازی و تولید صنعتی خانواده باتری های لیتیومی امیركبیر
صنعتی مالك اشتر پژوهشگاه شیمی
پژوهشگاه مواد و انرژی
شریف
۵ طرح جامع سیاست خارجی برای دستیابی به اهداف دفاع امنیتی سند چشم انداز تربیت مدرس
علامه طباطبایی
شهید بهشتی
دانشكده روابط بین الملل وزارت امور خارجه
تهران ۶ طراحی و ساخت سامانه منظومه ماهواره های نظامی تهران
علم و صنعت
امیركبیر
تبریز
خواجه نصیر
سهند
صنعتی مالك اشتر ۷ بررسی اثرات تغییر اقلیم و مدیریت خشكی و خشكسالی شهید بهشتی
تهران
شهید چمران اهواز
صنعتی اصفهان
سمنان
علوم كشاورزی و منابع طبیعی ساری
آخرین تصمیمات درباره طرح های كلان ملی
تأمین اعتبارات مهمترین چالش اجرای طرح های كلان است كه مسؤولان اعضای شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) با تدقیق شیوه نامه تصویب طرح های كلان ملی تغییراتی در روش اجرای آن ایجاد كردند.
دكتر مسعود برومند دبیر كل شورای عتف، در این باره توضیح داد: در این نشست گزارشی از روش اجرای طرح "ذخیره سازی گاز" گزارشی عرضه شد و از آنجایی كه این پروژه كلان با شركت ملی گاز در حال اجرا می باشد، پیشرفت خوبی را دارد ضمن آنكه بودجه های آن هم مشخص شده است.
برومند از ادامه دو طرح كلان ملی با حمایت صندوق نوآوری و شكوفایی اطلاع داد و اظهار داشت: از آنجایی كه برای دریافت حمایت های صندوق شكوفایی و نوآوری این دو طرح در چارچوب شركت های دانش بنیان فعالیت كنند از این رو پیگیری هایی آن صورت گرفته است.
به قول وی ۶ طرح كلان در حوزه دفاعی تعریف شده است كه وزارت دفاع اعلام نمود كه اعتبارات این طرح ها در بودجه سال ۹۸ این دستگاه در نظر گرفته شده است.
برومند افزود: از ۴۸ طرح كلان ملی ۲۰ طرح كلان ملی برای ادامه پیشرفت تأیید شدند كه از این تعداد ۶ طرح با حمایت وزارت دفاع در حال اجرا می باشد، ۳ طرح كلان اجرایی شده، ۲ طرح كلان مشمول حمایت VC ها خواهد شد و یك طرح از جانب شركت ملی گاز در حال اجرا می باشد.
وی خاطرنشان كرد: ۸ مورد دیگر از این ۲۰ طرح كلان ملی تأیید شده و باید مورد بررسی قرار گیرند.
اگر پسندیدید لاک کنید:
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان سایت امن در مورد این مطلب